Solunum Yolu Tıkanmasında Ne Yapmalıyız? Heimlich Manevrası
İlk Yardım
Boğazımıza bir şey kaçarsa ne yapmalıyız? Heimlich manevrası nasıl yapılır? Çocuklarda solunum yolu tıkanmalarında ne yapmalıyız?
- Dilin geriye kaçması,
- Yabancı cisimler, (yemek parçası, ağza alınan küçük cisimler,
- takma dişler, kan pıhtısı vb.)
- Doku hasarı,
- Hastalıklar. (ödem, astım, alerjik reaksiyonlar vb.)
Solunum yolu tıkanmaları ikiye ayrılır; tam tıkanma ve kısmi tıkanma.
Kısmi Tıkanma
Yutulan veya hava yoluna kaçan yabancı cismin, hava geçişinde azalmaya neden
olması sonucu ortaya çıkan tabloya “kısmi tıkanma” denir.
Kısmi tıkanma sırasında kişi;
- Öksürebilir
- Nefes alabilir (nefes alırken ıslık sesi duyulabilir.)
- Konuşabilir (kişi tıkandığını ifade edebilir).
Bu durumda kişiye dokunulmaması daha doğrudur, öksürmeye teşvik edilir. “Öksür Ahmet, öksür Ahmet.”
Tam Tıkanma
Yutulan veya hava yoluna kaçan cismin hava geçişini tamamen
engellemesi sonucu ortaya çıkan tablodur.
Tam tıkanma durumunda kişi;
- Nefes alamaz,
- Acı çeker, ellerini boynuna götürür. (Aşağıdaki resimdeki gibi.)
- Konuşamaz,
- Rengi morarmıştır.
Bu durumda kişiye, heimlich manevrası uygulanır.
Hasta veya yaralının bilinci yerinde ise heimlich manevrası uygulanır. Peki bu heimlich manevrası dedikleri nedir? Yani amaç nedir? Heimlich manevrası ile karna
bası ile diyafragmayı yukarı iterek akciğerlerin içerisindeki havanın kuvvetlice dışarı
çıkması sırasında yabancı cismin atılmasını sağlamaktır. Yetişkinlerde ve çocuklarda
heimlich manevrası aşağıdaki gibi uygulanır ama bebeklerde durum farklıdır.
- Kendinizin, hastanın, olay yerinin güvenliğini sağlayın.
- Ağız içi kontrolü yapılır, görünen ve alınabilecek durumda cisim varsa tek hamlede alınır. (Asla kör dalış yapılmaz.)
- Hasta veya yaralının boyunun uzunluğuna göre ayakta ya da oturur pozisyonda
- iken hasta veya yaralının arkasına geçilip hafif öne doğru eğilmesi sağlanır. Bu pozisyon, tıkanmaya neden olan cismin hava yolundan ağza doğru kayması ve
- kolaylıkla dışarı atılmasını sağlar.
- İki kürek kemiğinin arasına, elin topuk kısmıyla 5 kez kuvvetlice vurarak
- yabancı cisim yerinden hareket ettirilmeye çalışılır.
- Sırta vuruşun ardından yabancı cismi çıkarma çabaları başarılı olmamışsa karna bası yöntemine geçilir.
- Tam tıkanma gelişmiş kişiye arkadan sarılarak gövdesi kavranır. Bir el, başparmak içte kalacak şekilde yumruk yapılır. Yumruk yapılan elin başparmak tarafı göğüs kemiğinin ucu ile göbek arasındaki yere denk gelecek şekilde yerleştirilir.
- Diğer el, yumruk yapılan elin üzerine konularak kavranır. Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru 5 kez bastırılır.
- Yabancı cismin ağza gelip gelmediği kontrol edilir. Bu işleme yabancı cisim çıkana kadar devam edilir.
Eğer uygulama sırasında hasta veya yaralının bilinci kaybolursa hemen temel yaşam
desteğine başlanır.
Heimlich manevrası hakkında bir çok video var ben rastgele bir tanesini ekledim siz youtube`da istediğiniz videoyu izleyerek anlayabilirsiniz.
İleri dönem hamilelerde ve aşırı kilolu kişilerde, yabancı cisim ile tam tıkanma gerçekleştiyse eller göğüs kemiğinin alt yarısına yerleştirilerek bası uygulanır. Aksi bir durumda yapılan karın basısı etkili olmaz ya da hamilelikte bebeğe zarar verebilir.
Tek başımıza tam tıkanma yaşayabiliriz bu durumda kendi kendimize sandalye
vb. bir malzeme ile destek yaparak karın basısı uygulayabilmemiz gerekiyor.
Heimlich manevrasının 2 video ile önemini sizlere göstermek istiyorum.
Bu videoda gördüğünüz kişinin nefes borusuna yediği dürüm kaçmış ve nefes borusunu tıkamış. Tıkanma türünü anlamak burada çok önemli. Anladıktan sonra hemen müdahale etmeliyiz.
Bu videoda gördüğünüz kişinin nefes borusuna yediği dürüm kaçmış ve nefes borusunu tıkamış. Tıkanma türünü anlamak burada çok önemli. Anladıktan sonra hemen müdahale etmeliyiz.
Bu videoda ise yine bir adam yemek yerken yemek parçası nefes borusuna kaçmış ve solunum yolu tıkanmış. Heimlich manevrası sayesinde nefes borusuna kaçan cisim çıktı.