Yaralıya Neden Su Verilmez? Trafik Kazasında İlk Yardım

Yaralıya Neden Su Verilmez? Trafik Kazasında İlk Yardım

 Yaralıya neden su verilmez? Bu sözü hayatınızda 1 kere de olsa duymuşsunuzdur. Bu yazıda sizin için yaralıya su verilmez olayı efsane mi gerçek mi bunu inceleyeceğiz ve bu olaylar hakkında sizi bilgilendireceğiz.


Trafik Kazasında Yaralıya Su Verilir Mi?


Soruyu çok uzatmadan cevaplayalım başlıkta da yaralıya/kazazedeye su verilmemesi olayı doğrudur ve gerçektir. Zaten bir çok kişi bunu tahmin etmiştir. Neden su vermemeliyiz kısmına gelirsek yaralıda iç kanama olabilir bundan dolayı su vermemeliyiz. Basit bir kazaysa sıkıntı yok ama yüksekten düşme, motosikletten hızlı giderken düşme gibi durumlarda iç kanama gelişmiş olabilir. Yaralıya verdiğiniz su iç kanamanın şiddetini arttırır. Sindirim sistemini aktifleştirir. Çok doğru örnek olmasa da şöyle düşünün bir makine var ve bir yerden su kaçırıyor. O makine çalışmazsak sıkıntı yok kaçağı bulup tamir edersin ama kaçak olduğunu bile bile makineyi çalıştırırsan hem su kaçağı devam eder hem de sisteme zarar verirsin. Ne kadar iyi örnek oldu bilemiyorum ama bence en iyi böyle anlatılır.


İç kanamanın belirtileri vardır ancak olayın şokuyla hasta kolunu kırdığını bile anlamayabilirken iç kanama belirtileri hiç anlaşılamaz duruma gelebiliyor. Yani o şokla bir çok belirti birbirine karışıyor zaten. Ancak travmalı hastaların hepsine bu şüpheyle yaklaşacaksınız. Eğer hasta bunaldıysa rahatsız hissediyorsa yüzünü yıkayabilirsiniz, ıslak mendil vs. verebilirsiniz. Bu tarz rahatlatma yöntemlerini denemelisiniz. 


Trafik Kazasında İlk Yardım


trafik kazası


Trafik kazalarında ilk yardım için öncelikle şunları uygulamanız lazım:

  1. Koruma
  2. Bildirme
  3. Kurtarma

Koruma

Öncelikle hastayı, kendinizi ve çevrenizi koruma altına almalısınız. Olay yerinin uzağına üçgen reflektör yerleştirmelisiniz. Kazaya uğrayan aracın, motorun kontağı kapatılmalı. Olay yerinde olası yakıt kaçağına karşın sigara vs. tüketilmesine izin verilmemelidir. Hasta/yaralı bulunduğu konumda güvendeyse (Yangın vs. yoksa) bulunduğu yerde oynatılmamalıdır. Acil durumda oynatılması gerekiyorsa karga tulumba değil uygun taşıma yöntemleriyle taşınmalıdır.

Bildirme

En hızlı şekilde 112 acil çağrı hattı aranmalıdır. Bazen ortam çok kalabalık olabiliyor ve insanların hepsi birisi aramıştır deyip aramayabiliyor. Bu duruma karşın işinizi garantiye alın kimseye güvenmeden kendiniz arayın. Eğer yaralıya müdahale ediyorsanız çevrenizdekilerden rica edin.

Kurtarma

Hasta ve yaralının endişeleri giderilmeli. Motorum/Arabam parçalandı ben ne yapacağım? 2 yıl para biriktirip aldım motorumu diye hasta sitem ediyor olabilir bırakın izin verin ancak bir yandan da endişelerini gidermeye çalışın. Motive edici sözler söyleyin. Hastanın yarasını görmesine sakın izin vermeyin. Bu hastanın bayılmasına bile sebep olabilir. Eğer hastanın bilinci açıksa (Bilinç değerlendirmesi konusunda öğrenmiştik) hastayla sürekli konuşun. Hastanın kanaması varsa bası yapabilirsiniz. Kırığı varsa kesinlikle sabit tutmasına yardımcı olabilirsiniz. Eğer hastanın solunumu ve dolaşımı yoksa temel yaşam desteğine başlamalısınız. (30 kalp masajı, 2 suni solunum)




Epilepsi Nöbeti Geçiren Birine Ne Yapmalıyız? Epilepsi Nöbetlerinde İlk Yardım

Epilepsi Nöbeti Geçiren Birine Ne Yapmalıyız? Epilepsi Nöbetlerinde İlk Yardım

Epilepsi; beyinde aşırı, ani ve anormal elektrik deşarjına bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur. Bu olay, tüm vücuda anormal emirlerin gönderilmesine ve nöbetler şeklinde kontrol edilemeyen kasılmaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Nöbetin nedeni, beklenmeyen elektriksel uyarılardır.
Epilepsi, dünyanın her tarafında erkek kadın farketmeksizin yaklaşık 100 kişide bir oranında görülebilen kronik bir hastalıktır. Hastalığın şekilleri ve nedenleri çok fazladır. Epilepsi nöbetini davet eden bazı durumlar olabilir. Örnek: Aşırı yorgunluk, uzun süreli açlık, uykusuzluk, kullanılan ilaçların doktor izni dışında değiştirilmesi veya bırakılması, hormonal değişiklikler vb. Eğilepsi nöbeti genellikle madde bağımlılarının geçirdiği madde yoksunluk krizi ile karıştırılabilir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi epilepsi nöbetleri değişik şekillerde olabilir. Bütün vücutta kasılma gibi büyük nöbetler veya sadece kolda yüzde, bacakta kasılma gibi küçük nöbetlerde olabilir. Bunların dışında anlamsız konuşmalar, davranışlar ile ortaya çıkabilir.

Epilepsi Nedenleri Nelerdir?

  • Kan damarlarında tıkanma
  • Zehirlenmeler
  • Beyinde apse, tümör
  • Kalıtsal nedenler
  • Küçük yaşlarda yüksek ateş
  • Doğumda ve doğumdan sonra geçirilen kafa yaralanmaları (beyin
  • zedelenmesi)
  • Menenjit (beyin zarı iltihabı)
  • Metabolizma bozukluğu



Epilepsi Nöbetinin Belirtileri Nelerdir?


  • Hastada aniden oluşan ve ön haberci denilen normalde olmayan kokuları almaya başlar. Yüz ve gözde istem dışı hareketler ve baş dönmesi gibi ön belirtiler oluşur.
  • Hasta bazı durumlarda ses çıkararak ani bir şekilde bilincini kaybeder ve yere
  • yığılır.
  • Başını yere çarpıp yaralayabilir, aşırı kontrolsüz hareketler gözlenir.
  • Yoğun ve genel adale kasılmaları görülür. Bu aşamada tüm vücutta olduğu gibi çene de kasılır. Hasta; dişlerini kırabilir, dilini ısırabilir.
  • Çoğumuzun filmlerden bildiği üzere ağzından köpüklü salya gelir, yaklaşık 15-20 saniye kadar solunumu durabilir.
  • Gözler yukarı kayar. Dokularda ve yüzde morarma gözlenir.
  • Nöbet sonrası hasta gevşeyerek soluk almaya başlar, ancak bilinç hemen
  • yerine gelmez. 
  • Bilincin netleşmesi 15- 25 dk. kadar sürebilir. Hasta yorgundur ve uyuma ihtiyacı hisseder. 

Epilepsi Nöbetinde İlk Yardım


  • Olayla ilgili güvenlik önlemleri alınır. Kendinizin ve hastanın güvenliğini alarak ilk yardıma başlayın. Örnek: Trafikte yolun ortasında epilepsi krizi geçiren bir kişiye müdahale etmeden önce trafiği kesin.
  • Sıkan giysileri varsa gevşetilir.
  • Kendisini yaralamamasına dikkat edin. Yaralanmaya sebep olacak araç gereçler etraftan kaldırılır.
  • Başını çarpmasını engellemek ve yaralanmayı önlemek için başın altına yumuşak bir malzeme konulur.
  • Nöbet esnasındaki kasılmaların kendiliğinden geçmesi beklenir.
  • Nöbet sonrası solunum yolunun açıklığı sağlanır. Solunum aralıklarla kontrol edilir.
  • Kusma varsa mide içeriğinin solunum yoluna kaçıp tıkanma oluşturmaması için başı yana çevrilir.
  • Geçirilen nöbetin sürecini tamamlaması beklenir. Nöbet esnasında kilitlenmiş çene açılmaya çalışılmaz, hastanın elleri ve kolları bağlanmaz, herhangi bir madde koklatılmaz ve ağızdan yiyecek içecek verilmez.
  • Tıbbi yardım (112) istenir.


Solunum Yolu Tıkanmasında Ne Yapmalıyız? Heimlich Manevrası

Solunum Yolu Tıkanmasında Ne Yapmalıyız? Heimlich Manevrası

Solunum Yolu Tıkanmalarında İlk Yardım

Boğazımıza bir şey kaçarsa ne yapmalıyız? Heimlich manevrası nasıl yapılır? Çocuklarda solunum yolu tıkanmalarında ne yapmalıyız? 
Solunum yolunu tıkayan bir çok faktör olabilir bunlar;

  • Dilin geriye kaçması,
  • Yabancı cisimler, (yemek parçası, ağza alınan küçük cisimler,
  • takma dişler, kan pıhtısı vb.)
  • Doku hasarı,
  • Hastalıklar. (ödem, astım, alerjik reaksiyonlar vb.)

Solunum yolu tıkanmaları ikiye ayrılır; tam tıkanma ve kısmi tıkanma.

Kısmi Tıkanma

Yutulan veya hava yoluna kaçan yabancı cismin, hava geçişinde azalmaya neden
olması sonucu ortaya çıkan tabloya “kısmi tıkanma” denir. 

Kısmi tıkanma sırasında kişi;
  • Öksürebilir
  • Nefes alabilir (nefes alırken ıslık sesi duyulabilir.)
  • Konuşabilir (kişi tıkandığını ifade edebilir).
Bu durumda kişiye dokunulmaması daha doğrudur, öksürmeye teşvik edilir. “Öksür Ahmet, öksür Ahmet.”

Tam Tıkanma

Yutulan veya hava yoluna kaçan cismin hava geçişini tamamen
engellemesi sonucu ortaya çıkan tablodur. 

Tam tıkanma durumunda kişi;
  • Nefes alamaz,
  • Acı çeker, ellerini boynuna götürür. (Aşağıdaki resimdeki gibi.)
  • Konuşamaz,
  • Rengi morarmıştır.
Bu durumda kişiye, heimlich manevrası uygulanır.


Hasta veya yaralının bilinci yerinde ise heimlich manevrası uygulanır. Peki bu heimlich manevrası dedikleri nedir? Yani amaç nedir? Heimlich manevrası ile karna
bası ile diyafragmayı yukarı iterek akciğerlerin içerisindeki havanın kuvvetlice dışarı
çıkması sırasında yabancı cismin atılmasını sağlamaktır. Yetişkinlerde ve çocuklarda
heimlich manevrası aşağıdaki gibi uygulanır ama bebeklerde durum farklıdır.
  1. Kendinizin, hastanın, olay yerinin güvenliğini sağlayın.
  2. Ağız içi kontrolü yapılır, görünen ve alınabilecek durumda cisim varsa tek hamlede alınır. (Asla kör dalış yapılmaz.)
  3. Hasta veya yaralının boyunun uzunluğuna göre ayakta ya da oturur pozisyonda
  4. iken hasta veya yaralının arkasına geçilip hafif öne doğru eğilmesi sağlanır. Bu pozisyon, tıkanmaya neden olan cismin hava yolundan ağza doğru kayması ve
  5. kolaylıkla dışarı atılmasını sağlar.
  6. İki kürek kemiğinin arasına, elin topuk kısmıyla 5 kez kuvvetlice vurarak
  7. yabancı cisim yerinden hareket ettirilmeye çalışılır.
  8. Sırta vuruşun ardından yabancı cismi çıkarma çabaları başarılı olmamışsa karna bası yöntemine geçilir.
  9. Tam tıkanma gelişmiş kişiye arkadan sarılarak gövdesi kavranır. Bir el, başparmak içte kalacak şekilde yumruk yapılır. Yumruk yapılan elin başparmak tarafı göğüs kemiğinin ucu ile göbek arasındaki yere denk gelecek şekilde yerleştirilir. 
  10. Diğer el, yumruk yapılan elin üzerine konularak kavranır. Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru 5 kez bastırılır. 
  11. Yabancı cismin ağza gelip gelmediği kontrol edilir. Bu işleme yabancı cisim çıkana kadar devam edilir.
Eğer uygulama sırasında hasta veya yaralının bilinci kaybolursa hemen temel yaşam
desteğine başlanır. 

Heimlich manevrası hakkında bir çok video var ben rastgele bir tanesini ekledim siz youtube`da istediğiniz videoyu izleyerek anlayabilirsiniz. 


İleri dönem hamilelerde ve aşırı kilolu kişilerde,  yabancı cisim ile tam tıkanma gerçekleştiyse eller göğüs kemiğinin alt yarısına yerleştirilerek bası uygulanır. Aksi bir durumda yapılan karın basısı etkili olmaz ya da hamilelikte bebeğe zarar verebilir. 


Tek başımıza tam tıkanma yaşayabiliriz bu durumda kendi kendimize sandalye vb. bir malzeme ile destek yaparak karın basısı uygulayabilmemiz gerekiyor. 


Heimlich manevrasının 2 video ile önemini sizlere göstermek istiyorum.

Bu videoda gördüğünüz kişinin nefes borusuna yediği dürüm kaçmış ve nefes borusunu tıkamış. Tıkanma türünü anlamak burada çok önemli. Anladıktan sonra hemen müdahale etmeliyiz.


Bu videoda ise yine bir adam yemek yerken yemek parçası nefes borusuna kaçmış ve solunum yolu tıkanmış. Heimlich manevrası sayesinde nefes borusuna kaçan cisim çıktı.